Ergonomische producten Health2Work- Health2Work

Genezing of voorkoming van decubitus

Decubitus wordt ook wel doorzitten of doorliggen genoemd en wordt veroorzaakt door druk- en/of schuifkrachten op de huid. Als je lang op een bed ligt of in een rolstoel zit, is het risico op decubitus groot. Er ontstaan beschadigingen van de huid die kunnen leiden tot verlies van een volledige weefsellaag. Het is dus van groot belang decubitus te vermijden. De antidecubitus producten van Health2Work ondersteunen hierbij.

Doe meer kennis op

Meer kennis over antidecubitus

Kennisbank

Wat is antidecubitus?

Je hebt vast wel eens een blaar op je hiel gehad bij het inlopen van nieuwe schoenen. Hiermee kun je decubitus vergelijken. Door langdurige druk- of schuifkracht op de huid ontstaan rode plekken, blaren of wonden. Als mensen lang in dezelfde houding op een bed liggen of in een rolstoel zitten zonder regelmatig van houding te wisselen, is de druk op bepaalde punten in het lichaam te groot. Decubitus begint met een niet-wegdrukbare roodheid en kan vervolgens drie stadia doorlopen.

Stadium 1: niet-wegdrukbare roodheid

Een gezonde huid wordt wit als je erop drukt. In het eerste stadium van decubitus wordt de huid niet wit als je erop drukt. Dit wordt niet-wegdrukbare roodheid genoemd. In sommige gevallen gaat deze roodheid gepaard met warmte, een zwelling of een verharding. Bij cliënten met een lichte huidskleur is de roodheid vaak duidelijk zichtbaar. Bij cliënten met een donkerdere huidskleur is de roodheid lastiger te ontdekken. De huid toont dan paarsig of blauw, maar vaak kun je voelen dat de huid warm is en geeft de cliënt aan dat de plek pijnlijk is. Met de juiste maatregelen kan decubitus in stadium 1 worden hersteld, zodat de huid weer ‘normaal’ reageert.

Stadium 2: een blaar of het verlies van een deel van de huidlaag

Het tweede stadium van decubitus kenmerkt zich door een glimmende of droge, oppervlakkige open wond met een rozerode wondbodem zonder wondbeslag (geel of zwart weefsel). Een deel van de lederhuid is verdwenen. Ook een blaar gevuld met vocht (serum) of bloed, zowel intact als open of gescheurd, is kenmerkend voor het tweede stadium.

Stadium 3: verlies van een volledige huidlaag

In het derde stadium van decubitus is een hele huidlaag weggevallen, waardoor je het onderhuidse vetweefsel kunt zien. De diepte is afhankelijk van de plek van de wond. De neusbrug, de oren, het achterhoofd en de enkels hebben geen vetweefsel waardoor de wond oppervlakkig is. Op plekken met veel vetweefsel kan de wond veel dieper zijn. In sommige gevallen is wondbeslag (geel of zwart weefsel), ondermijning of ondertunneling zichtbaar. Dit laatste houdt in dat er sprake is van een gang(etje) onder de huid, waardoor de wond groter is dan je op het eerste gezicht ziet. Daarom is het van belang om een wond goed te onderzoeken.

Stadium 4: verlies van een volledige weefsellaag

In dit laatste stadium is de huid dusdanig aangetast dat het onderliggend bot, pezen en spieren zichtbaar zijn. Hoe diep de wond is, hangt ook in dit stadium af van de plek van de wond, maar meestal is de wond behoorlijk diep. Het wondweefsel kan verschillende kleuren aannemen: rood (nieuw weefsel), geel (beslag of droge pees), wit (bot of pees) en zwart (dood weefsel, necrose). Vaak is er sprake van ondermijning of ondertunneling. In dit stadium kan decubitus zich uitbreiden in de spieren, pezen en gewrichten. Hierdoor ontstaan botontstekingen en mogelijk verlies van pezen of spieren.

Het voorkomen van decubitus door langdurig zitten

Als je zit, is het oppervlak waarop een groot deel van het lichaamsgewicht wordt gedragen heel klein. De druk op kwetsbare lichaamsdelen zoals de zitbeentjes of het staartbeentje is dan op lange termijn te groot. Als het zitoppervlakte vergroot wordt, dan wordt het lichaamsgewicht over een groter gebied verdeeld. Hierdoor komt er uiteindelijk minder druk op de kwetsbare huid.

Onze ergonomisch adviseurs geven op locatie advies voor goede zitvoorzieningen, waarmee een goede drukverdeling én een comfortabele zithouding worden gerealiseerd. Daarnaast kijken onze adviseurs of de schuifkrachten gereduceerd kunnen worden, zodat de cliënt minder snel onderuit gezakt in de stoel zit.

Het voorkomen van decubitus door langdurig liggen

Oudere of zieke mensen brengen het grootste deel van de dag liggend door. Hoewel veel mensen voelen dat ze niet lekker liggen, zorgt hun onvermogen tot draaien ervoor dat ze te lang in dezelfde houding blijven liggen. De langdurige druk op bepaalde lichaamsdelen kan decubitus veroorzaken.

Wisselligging is absoluut noodzakelijk om doorliggen te voorkomen. Dit betekent dat er vaak van houding gewisseld moet worden. Als het moeilijk is om de cliënt te draaien dan biedt Health2Work daar een aantal praktische hulpmiddelen voor:

Vendlet is een bed dat het draaien van de cliënt zonder fysieke belasting voor de zorgverlener mogelijk maakt.
Wendylett is een satijnen draailaken dat het draaien vergemakkelijkt en minder fysiek belastend voor de zorgverlener. Tevens kan dit satijnen laken ingezet worden bij cliënten die nog zelfstandig kunnen draaien. Het laken biedt de extra hulp die de cliënt nodig heeft om toch zelf te kunnen draaien.
Soft Tilt is een innovatief systeem dat onder het matras geplaatst wordt en de cliënt volledig automatisch, met tussenpozen, draait.
Antidecubitusmatrassen zijn speciale matrassen die het contactoppervlak maximaliseren en de drukverlaging optimaliseren. Een voorbeeld van zo’n matras is het Premier Active antidecubitusmatras. Dit matras kan zowel statisch als dynamisch ingezet worden en is dus geschikt voor alle stadia van decubitus.