Stel je voor: je loopt aan het eind van een lange zitdag door het kantoor of naar huis. Je hebt de hele dag achter je scherm gezeten, constant onderbroken door collega’s, meldingen en geluiden. Je lichaam voelt vermoeid, je hoofd is wat onrustig zonder dat je precies weet waarom. Herkenbaar? Voor veel mensen in kantooromgevingen is dit de realiteit. Het is niet alleen zware fysieke belasting, maar juist ook de mentale en zintuiglijke belasting die soms over het hoofd wordt gezien. Juist daarom is het zo belangrijk om aandacht te besteden aan het begrip ontfocussen in de kantooromgeving.
Wat is ontocussen?
Ontfocussen betekent in deze context: het bewust creëren van momenten en omstandigheden waarin de prikkelbelasting op de werkplek verminderd wordt. Zo krijgt je zenuwstelsel de kans om zich te herstellen en kun je je daarna weer beter concentreren.
Onder het oppervlak van ‘druk werken’ spelen zintuiglijke, cognitieve en emotionele prikkels mee: geluiden van apparatuur of collega’s, visuele afleiding door open ruimtes of veel schermen, constant schakelen tussen taken, meldingen of onverwachte vragen. Het proces van prikkelverwerking bepaalt in grote mate hoe belastbaar je bent.
Met andere woorden: het gaat niet alleen om de fysieke ergonomie, zoals een goede stoel of bureauhoogte, maar ook om het mentale en zintuiglijke werkklimaat.
In het gratis kennisdocument van Health2Work “Kennisdocument Ontfocussen in de kantooromgeving” lees je wat overprikkeling is, hoe je dit kunt herkennen op de werkvloer én hoe je ontfocussen kunt stimuleren.
Waarom is het belangrijk?
Je zou kunnen denken: “Dat is toch vooral iets voor mensen met bijvoorbeeld hoogsensitiviteit of een diagnose?” Maar juist niet alleen. Ook mensen zonder specifieke diagnose hebben baat bij ontfocussen. Er zijn drie belangrijke redenen:
1. Preventief werken
Door aandacht te besteden aan prikkelverwerking en momenten van ontspanning in te bouwen, versterk je de belastbaarheid van medewerkers. Voorkomen is altijd beter dan genezen.
2. Verbeterde concentratie en herstel
Onderzoek in open‑plan kantoren laat zien dat zelfs relatief lichte storende achtergrondgeluiden de cognitieve prestaties aantasten. Dit komt door wat in onderzoek bekend staat als het “irrelevant speech effect”. Iedere medewerker krijgt dus te maken met prikkels die de energie en focus verminderen.
3. Duurzaamheid van inzetbaarheid
Als een medewerker structureel te veel prikkels moet verwerken, neemt vermoeidheid toe. Hersteltrajecten worden langer en de kans op werkgerelateerde klachten stijgt. Binnen HR- en facilitaire functies draagt de werkplek dus actief bij aan duurzame inzetbaarheid.
Kortom: ontfocussen is geen luxe, maar een essentieel onderdeel van een gezonde en toekomstbestendige werkplek.
Wat levert het op?
Door ontfocussen in te zetten, kun je concrete voordelen behalen op het gebied van welzijn en bedrijfsresultaat:
-
Minder mentale vermoeidheid: medewerkers voelen zich minder snel uitgeput of overprikkeld na een drukke dag
-
Betere focus en productiviteit: minder afleiding betekent dat taken sneller en met minder fouten afgerond kunnen worden
-
Lagere uitval en ziekteverzuim: door een omgeving prikkelvriendelijker te maken, daalt de kans op klachten en langdurige terugval
-
Verbeterde medewerkerstevredenheid: het signaal dat je als organisatie zorgt voor een werkplek waarin niet alleen wordt gewerkt, maar ook hersteld, verhoogt betrokkenheid
-
Versterkt imago als goede werkgever: in een tijd waarin werkgeluk en welzijn centraal staan, onderscheid je je door actief aandacht te geven aan prikkelverwerking
Voorbeelden van praktische oplossingen
Hieronder vind je enkele concrete toepassingen die je direct kunt inzetten of bespreken met facilitair management of HR:
4-Senses
Een oplossing waarbij de werkomgeving zo is ingericht dat zintuiglijke prikkels zoals geluid, visuele afleiding en beweging worden beperkt.
Re-Load ontfocusstoel
Een stoel die speciaal is ontworpen voor momenten van mentale rust. Ideaal voor kort herstel gedurende een drukke werkdag.
Micropauses en ontfocussessies
Plan korte blokken van 2 tot 5 minuten tussen taken, waarin medewerkers bewust kunnen afschakelen. Denk aan ademhalingsoefeningen of een wandeling door een rustige zone
Prikkelarme zones of belcellen
Creëer plekken waar geluid, beweging en visuele afleiding minimaal zijn, zodat medewerkers zich kunnen terugtrekken
Workshops over prikkelverwerking
Door medewerkers en leidinggevenden bewust te maken van prikkelverwerking, ontstaat er meer begrip en draagvlak voor rustmomenten en ontfocussen
Wil je als HR-professional, facilitair manager of leidinggevende écht stappen zetten richting een werkplek waarin ontfocussen onderdeel is van het dagelijks werk?